روز جهانی سازهای غیرمعمول

روز جهانی سازهای غیرمعمول و نگاهی به این سازها

زمان قدردانی از موسیقی رسیده است، البته از نوع کمتر رایج آن، روز جهانی سازهای غیرمعمول 31 جولای مصادف با 10 مرداد، روزی برای جشن گرفتن سازهای عجیب، نادر، تجربی و به طور کلی غیرمعمول! این روز به عاشقان موزیک یادآوری میکند که بسیاری از سازهای ویژه و نامتعارف در انتظار کشف هستند. این موضوع همه را تشویق میکند تا درباره سازهای جدید و غیرعادی بیاموزند و آنها را امتحان کنند.

در طول تاریخ بشریت، موسیقیدانان تلاش کرده‌اند مرزهای صداها و موزیک را با اختراع روش‌های جدید و نوآورانه برای ایجاد موزیک به جلو ببرند. این روز هدف دارد تا مردم را تشویق کند نه تنها یاد بگیرند چگونه برخی از این سازهای نامتعارف را بنوازند، بلکه همچنین به دنیای موسیقی با ساختن سازهای خودشان کمک کنند.

روز جهانی سازهای غیرمعمول

چگونه جشن بگیریم ؟

در مورد سازهای نامتعارف بیاموزید. برخی از مثال‌ها شامل زافون، داکسوفون و بوفرایدافون هستند. یادگیری نواختن یک ساز موزیک نامتعارف را شروع کنید. آیا میدانستید که قدیمی‌ترین سازهای موسیقی ثبت شده حدود 42000 سال قدمت دارند؟ این فلوت‌ها در غاری در آلمان کشف شده‌اند و از استخوان پرنده و عاج ماموت ساخته شده بودند. آیا تا به حال با سازی برخورد کرده‌اید و با خود فکر کرده‌اید “وای، این جالب است! چطور نواخته میشود؟” شما تنها نیستید!

برخی ضبط‌های جالب از سازها را پخش کنید، مانند: هیدرولافون، ترمین، ارگ آتش‌افشان، زافون و شنگ (بیشتر غربی‌ها با سازهای شرقی به طرز ناامید کننده‌ای ناآشنا هستند!). صفحات فیسبوک مانند «سازهای نادر و عجیب» و «سازها و صداهای جذاب» را برای مثال‌های بیشتری از سازهای فوق‌العاده بررسی کنید و به اشتراک بگذارید. روز آگاهی از سازهای نامتعارف هر ساله در 31 جولای یاد آوری میشود. این کار ابتدا برای آگاهی‌رسانی درباره سازهایی که بیشتر مردم آنها را میشناسند، اما اغلب نامشان را نمیدانند، ایجاد شد. امروز، این این روز سازهای موزیک (و صداها) را درست شده تا مردم عادی که هر روز با آنها مواجه نمیشوند، این سازها را بشنوند!

در طول تمدن، موسیقیدانان مرزهای آنچه که به عنوان موزیک یا حتی به عنوان یک ساز شناخته میشود را جابجا کرده‌اند. در قرن بیستم، آهنگسازانی مانند کارلهاینز اشتوکهاوزن از تجهیزات الکترونیکی برای خلق موسیقی استفاده میکردند در حالی که دیگران قطعاتی برای ترمین یا صدا و نوار میساختند.

روز جهانی سازهای غیرمعمول

تاریخچه روز سازهای نامتعارف

از دیرباز جوامع همیشه موزیک را جزئی اساسی از فرهنگ خود می‌دانسته‌اند. تاریخچه سازهای نامتعارف، در واقع تاریخچه سازهای موسیقی به طور کلی است. ما میتوانیم تاریخچه سازهای نامتعارف را در سراسر جهان ردیابی کنیم، اما هنوز از کسی که این روز ویژه را ایجاد کرده است مطمئن نیستیم. تنها چیزی که میدانیم این است که او خواست تا سازهای موسیقی غیرمعمول و منحصر به فرد را برجسته کند.

مجسمه‌های قبرس باستان نشان میدهند که مردم در حال نواختن چنگ هستند. موزه بریتانیا یکی از این مجسمه‌ها را که زنی را در حال نواختن چنگ نشان میدهد، به نمایش گذاشته است. لباس و سبک او نشان میدهد که او عضو طبقه بالای جامعه بوده است. قبرسی‌های باستان همچنین از جغجغه‌های به شکل حیوانات استفاده میکردند که ممکن است برای حفظ ضربان، ترساندن ارواح بد یا به عنوان اسباب‌بازی برای کودکان کوچک استفاده میشد.

رومیان باستان سازی به نام «هیدرولیس» اختراع کردند که وقتی فشار آب از یک مخزن هوا را به کلیدها و لوله‌ها میفرستاد، کار میکرد. در هنگام نواختن این ساز، به چندین دستیار نیاز بود تا پمپ‌ها را کار کنند و فشار آب را بالا نگه دارند. یونانیان باستان نیز برای جشن‌های موسیقایی خود مشهور بودند. هر رویدادی از جمله تولد، مرگ، کار و حتی بیماری، با موزیک همراه بود. آنها از سازی به نام «auloi» استفاده میکردند که لوله‌ای از چوب، استخوان یا فلز بود. دمیدن در نی‌ای که در انتهای این ساز قرار داده شده بود، صدا تولید میکرد.

در آن سوی قاره، در آسیا، بوداییان از شیپورهای ساخته شده از آیتم‌های مختلف مانند صدف‌های دریایی برای فراخوانی راهبان به خدمات استفاده میکردند. مصری‌های باستان نیز سازهای موزیک ویژه خود را داشتند، مانند چنگ. نمونه‌هایی از این سازها در صحنه‌های پوشیده از دیوارهای مقبره‌ها نشان داده شده‌اند. این صحنه‌ها نشان میدهند که مردم دو تار را همزمان میکشند و با سازهایی که شبیه به لوت و اوبوا هستند، همراهی میکنند.

تا قرن دوازدهم، سازهای موسیقی بسیاری اختراع شده بود، از جمله سازی قرون وسطایی که شبیه به گیتار بود و به آن سی‌تول گفته میشد. این ساز در واقع پیش‌درآمد ویولن است و در حدود قرن شانزدهم به ویولن تبدیل شد.

در طول سال‌ها، اختراعات جدید، شگفت‌انگیز و نامتعارف تنوع گسترده‌ای به سازهای موسیقی افزوده‌اند. تا قرن نوزدهم، سازهای الکتریکی به وجود آمدند و همراه با آن، یک اختراع منحصر به فرد دیگر به نام ترمین. دولت شوروی تحقیقاتی را در زمینه حسگرهای مجاورت حمایت کرد. یک پژوهشگر در این تیم به طور تصادفی سازی الکتریکی به نام ترمین (Theremin) اختراع کرد که بدون لمس قابل نواختن بود. اگرچه در ابتدا موفقیت تجاری نداشت، اما از آن زمان در موسیقی فیلم، تلویزیون و گاهی در موسیقی پاپ و راک استفاده شده است.

یکی دیگر از راه‌های بزرگداشت روز سازهای نامتعارف، ساخت ساز خودتان است. در حال حاضر، ساکسوفون‌های هویجی، ساکسوفون‌های ساخته شده از لوله PVC و یک ارگ گربه‌ای وجود دارند. برای معلمان موزیک، دانش‌آموزان خود (هر کسی که باشند) را با سازهای شرقی مانند سنتور یا باوو آشنا کنید. معرفی سازها به افرادی که شاید اطلاعات زیادی در مورد آنها نداشته باشند، به ویژه سازهایی که خارج از هنجارهای غربی هستند، روشی بی‌نظیر برای آگاهی رساندن به برخی سازهای واقعاً شگفت‌انگیز است!

روز جهانی سازهای غیرمعمول

  • 3000 سال پیش
    نقاشی‌های مقبره‌های مصر باستان
    چنگ‌ها در ضیافت‌های مصری باستان نواخته میشوند و این در صحنه‌هایی روی دیوارهای مقبره‌های مصری نشان داده شده است.
  • 300 تا 250 قبل از میلاد
    زن در حال نواختن چنگ
    در قبرس باستان، مجسمه‌ای از جنس سنگ آهک از زنی که چنگ مینوازد، در یک معبد برای خدایان پیدا شده است.
  • 300 تا 100 قبل از میلاد
    جغجغه‌ای به شکل خوک
    کاوشگران یک جغجغه کوچک که به 300 تا 100 قبل از میلاد برمیگردد را پیدا میکنند که برای تولید موزیک، ترساندن ارواح بد یا به عنوان اسباب‌بازی برای کودکان استفاده میشده است.
  • قرن سوم قبل از میلاد
    اختراع ارگ آبی
    این ساز که به عنوان پیچیده‌ترین ساز موسیقی آن زمان محسوب میشد، فقط به دلیل فشار آب که هوا را به کلیدها و لوله‌ها میفرستاد، نواخته میشد.
  • 1280 تا 1330
    پیش‌درآمد ویولن
    سازی به نام سی‌تول اختراع میشود که شبیه به گیتار است، چهار تار دارد و بعدها در قرن شانزدهم به سازی که ما به عنوان ویولن میشناسیم، تبدیل میشود.
  • 1920
    ساز الکتریکی بسیار ویژه
    فیزیکدان روسی لئون ترمین سازی الکتریکی اختراع میکند که بدون اینکه کسی آن را لمس کند، نواخته میشود. این ساز ترمین نام دارد و یکی از قدیمی‌ترین سازهای الکتریکی در جهان است.

روز جهانی سازهای غیرمعمول

کلام آخر

در نهایت با پیشرفت تکنولوژی ما امروزه به سادگی به موزیک از طریق اسپیکر بلوتوثی و هدفون خود گوش میدهیم اما چیزی که وجود دارد این است که در دل بعضی از اهنگ ها از این سازهای عجیب استفاده شده است. روز جهانی سازهای غیرمعمول و نامتعارف فرصتی است برای کشف، تجربه و تقدیر از تنوع و خلاقیت در دنیای موسیقی. این روز به ما یادآوری میکند که موزیک تنها محدود به سازهای معمولی نیست و دنیایی از صداها و سازهای منحصر به فرد در انتظار کشف ماست. این روز را با یادگیری و تجربه سازهای جدید جشن بگیریم و به خلاقیت و نوآوری در موزیک ارج نهیم.